Qaaradda Afrika ayaa lagu tilmaamaa inay tahay tan ugu faqiirsan dunida, iyada oo faqiirnimada qaaradda loo sababeeyo dhaqaala aan xasilooneyn, amni la’aan, musuqmaasuq, dagaallo sokeeye iyo falalka argagixisada ee qaaradda ka dhaca.
Haddaba hay’adda lacagta adduunka ee IMF iyo Bangiga Adduunka warbixin ay si wadajir ah u soo saareen dabayaaqada 2021-ka waxay ku shaaciyeen 10-ka dal ee qaaraddan Afrika ugu qanisan.
1. Masar
Dalka Masar ayaa noqday waddanka koobaad ee qaaradda Africa oo kobaca dhaqaalaha (GDP) kaalintaa koobaad ka galay sida warbixinta lagu shaaciyey.
Dalka Masar waxsoo saarkiisa sanadkii wuxuu ka helaa dakhli dhan $1.38 trillion oo doolar.
Dalkaasi oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 102 malyan oo qof, dhaqaalaha dalkaasina wuxuu ku tiirsan yahay beeraha, macdanta iyo dalxiiska.
2. Nigeria
Dalka Nigeria oo kaalinta labaad ka galay waddamada ugu qanisan qaaraddan Afrika kobaca dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sannadkii gaadhaya $1.14 trillion oo doollar.
Dalka Nigeria oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 206.1 malyan oo qof kaasoo ka dhigaya dalka ugu dadka badan qarradda.
Dhaqaalaha dalka Nigeria wuxuu ku tiirsan yahay Saliidda iyo Beeraha.
3. South Africa
Dalka Koonfur Afrika oo waddamada ugu qanisan qaaradda Afrika kalinta seddexaad ugu jira kobaca dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadkii gaadhaya $861.93 balyan oo dollar.
Dalkaasi oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 59,899,576, dhaqaalahiisu wuxuu ku tiirsan yahay macdanta gaar ahaanna dahabka iyo kheyraad kale oo dabiici ah.
4. Algeria
Algeria oo ah dalka seddexaad ugu qanisan qaaradda Afrika kobaca dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadki gaadhaya $532.57 balyan oo doolar.
Dalkaasi oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 44,911,520 dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay Saliidda iyo Gaaska dabiiciga uu dibadda u dhoofiyo.
5. Morocco
Dalka Morocco oo ku yaalla Waqooyiga Afrika oo kaalinta afaraad ugu jira 10-ka dal e ugu qanisan waddamada qaaradda Afrika dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sannadki gaadhaya $302.77 balyan oo doolar.
Dalkaasi oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 37,462,423 dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay beeraha, macdanta iyo dalxiiska.
6. Ethiopia
Dalka Ethiopia oo ku yaalla bariga Afrika kaalinta lixaadna kaga jira waddamada ugu qanisan waddamada qaaradda Afrika dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadki gaadhaya $298.57 balyan oo doollar.
Dalka Itoobiya oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 115 malyan oo qof dhaqalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay waxsoosaarka Beeraha.
7. Kenya
Dalka Kenya oo ku yaalla bariga Afrika oo kaalinta toddobaad kaga jira tobanka dal oo ugu qanisan qaaradda Afrika dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadki gaadhaya $269.29 balyan oo doolar.
Dalka Kenya oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 54,039,625, dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay Beeraha, Dalxiiska iyo Ganacsi furufuran.
8. Angola
Dalka Angola oo ku yaalla Bartamaha Afrika oo kaalinta siddeedaad kaga jira tobanka dal oo ugu qanisan qaaradda Afrika dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadki gaaraya $217.97 balyan oo doolar.
Dalka Angola oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 35,601,398, dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay Shidaalka iyo Macdanta.
9. Ghana
Dalka Ghana oo ku yaalla Galbeedka Afrika oo kaalinta sagaalaad kaga jira tobanka dal oo ugu qanisan qaaradda Afrika kobaca dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sanadki gaadhaya $193.63 balyan oo doolar.
Dalka Ghana oo ay ku nool yihiin dad gaaraya 33,483,283, dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay wax soo saarka warshadaha sida qalabka teknooloojiyadda iyo gaadiidka.
10. Suudaan
Ugu dambeyn, dalka Suudaan oo ku yaalla Bariga Afrika oo kaalinta tobanaad ka galay 10-ka dal ee qaaradda Afrika uga qanisan kobaca dhaqaalaha dalkaasi (GDP) ayaa sannadki gaadhaya $189.87, balyan oo doolar.
Dalka Suudaan oo ay ku nool yihiin dad gaadhaya 46,888,316, dhaqaalahiisa wuxuu ku tiirsan yahay Shidaalka iyo Beeraha.
Warbixinta waxaa lagu sheegay Qaaradda Afrika oo leh kheyraad aad u badan oo dabiici ah haddana waddamada qaaraddu iney kheyraadkaasi ka faa’ideystaan ay ka hortaagan yihiin dagaallada, musuqmaasuqa iyo xasilooni darrada siyaasadeed oo ay horseedeen arrimahaasi oo isbiirsaday.